W czerwcowej ods?onie programu filmowego towarzysz?cego wystawie UKRAINIAN NEWS skoncentrujemy si? na zjawisku UKRXPLOITATION. Nazwa ta nawi?zuje do tradycji kina eksploatacji – kina o w?tpliwej warto?ci artystycznej, ukierunkowanego na wykorzystywanie aktualnych trendów by tanim kosztem osi?gn?? sukces finansowy. Tradycja ta nigdy nie by?a zbyt ?ywa na Ukrainie, cenzura zawsze dba?a o szlachetn? wymow? realizowanych filmów, a kwestie komercyjne pozostawa?y drugorz?dne.

Sytuacja zmieni?a si? krótko po zako?czeniu pierestrojki, kiedy to w wyj?tkowym kontek?cie kulturowym i historycznym pierwszych lat niepodleg?o?ci Ukrainy zacz??y powstawa? filmy ??cz?ce o?ywienie narodowe z tanim stylem kina eksploatacji. Jako pierwsze stara?y si? przepracowa? kwesti? ukrai?skiej to?samo?ci narodowej budz?cej si? ze stanu sowieckiego zawieszenia i u?pienia. Pe?ne patosu, makabryczne i wywrotowe, by?y te? jednak o wiele bardziej przekonuj?ce ni? oficjalne historyczne i kulturowe narracje w?adzy.

Przed seansami prelekcje wyg?osz? filmoznawcy z Centrum Dow?enki w Kijowie – Olga Papash i Stas Menzelevskyi.

W PROGRAMIE:

Modlitwa za hetmana Mazep?/ Molitva za getmana Mazepu
re?. Jurij Illienko, Ukraina 2002

Film jednego z najp?odniejszych reprezentantów szko?y poetyckiego kina ukrai?skiego Jurija Illienki. Opowiada histori? z perspektywy hetmana Ivana Mazepy, 17-wiecznego ukrai?skiego bohatera narodowego. Wype?niony psychoanalitycznymi aluzjami i znakami intelektualnej sztuki, film ustanawia si? nie tyle jako historyczna reprezentacja przesz?o?ci, co jako pompatyczna próba podniesienia bolesnych pyta? o ukrai?sk? to?samo??.







G?ód-33 / Holod-33
re?. Oles Yanchuk, Ukraina 1991

Oparty na motywach powie?ci Wasyla Barki "?ó?ty ksi???" film Olesa Yanchuka jest pierwszym i jedynym fabularnym przedstawieniem „Wielkiego G?odu” na Ukrainie w latach 1932- 1933. G?ód-33 odegra? ogromn? rol? w kszta?towaniu idei narodu ukrai?skiego jako ofiary dla ukrai?skiej to?samo?ci narodowej - bynajmniej nie przypadkowo film by? pokazany w przeddzie? ukrai?skiego referendum w sprawie niepodleg?o?ci zaplanowanego na 1 grudnia 1991 roku. Jako re?yser Yanchuk nie omieszka? zwiedzi? prostych strategii wiktymizacji i przesady, balansuj?c na kraw?dzi pomi?dzy grotesk? a tragedi?.


Z?oto kozaków / Vperyod, za sokrovishchami getmana!
re?. Vadim Kastelli, Ukraina 1993

Komedia Vadima Kastellego Z?oto kozaków mo?e by? postrzegana jako próba oczyszczenia narodowej podmiotowo?ci. Jest to opowie?? o kozackim z?ocie, zapisanym hetmanowi Polubotok przez cara Piotra I i z?o?onym w brytyjskim banku, które mia?o pomóc narodowi ukrai?skiemu odbudowa? pa?stwo po uwolnieniu spod jarzma moskiewskiego. Lekka i przyjemna forma kryje ostre pytania dotycz?ce procesu kszta?towania nowej ukrai?skiej to?samo?ci, oraz wpisywania negatywnych do?wiadcze? radzieckich w spójn? narodow? narracj?.

poprzednia strona.