WITAJ SZKO?O!

Tym has?em co roku atakuj? nas supermarkety entuzjastycznie nak?aniaj?c do zakupów niezb?dnych w trakcie roku szkolnego rozpoczynaj?cego si? 1 wrze?nia.
A przecie? 1 wrze?nia jest dla Polaków dat? podwójnie obci??on?. Nieprzyjemn? zarówno z perspektywy czasu historycznego (st?d cykl KONSPIRACJA), jak i mitologicznego. Czy to zbieg okoliczno?ci, ?e rok szkolny (powracaj?cy rokrocznie jak ?niwa przez co najmniej osiem lat ?ycia ka?dego z nas) zaczyna si? w Polsce w rocznic? rozpocz?cia II Wojny ?wiatowej?

Powi?zanie represji, przemocy i edukacji to temat, który „wkrad? si?” do kinematografii „po znajomo?ci” z literatur?. Ekranizacja Ferdydurke Gombrowicza, dzi?ki re?yserii Jerzego Skolimowskiego, chyba najdobitniej te zwi?zki unaocznia.
Zmory, wed?ug powie?ci autobiograficznej Emila Zegad?owicza, skonfiskowanej przez prokuratur? krakowsk? w 1936 roku za zbyt ?mia?e sceny erotyczne i fa?szywy obraz systemu szkolnego w przedwojennej Polsce, ?wietnie oddaje wymow? orygina?u, w którym sadystyczni, zidiociali nauczyciele, zn?caj? si? psychicznie i fizycznie nad uczniami. Te czasy na szcz??cie min??y.

Tak jak Mik w Zmorach, Caussat i Bruel, bohaterowie Pa?y ze sprawowania, filmu z 1936 roku, prezentowanego w ramach wrze?niowego Francuskiego Rendez-Vous, w re?yserii Jeana Vigo (zmar?ego w 29 roku ?ycia, jeszcze przed premier? swego pierwszego filmu pe?nometra?owego, nota bene syna anarchisty), wracaj? do szko?y po wakacjach, jak do wi?zienia. Jest jednak kto?, kto planuje bunt...

Ciekawsze ?ycie na wagarach ni? w murach szkolnych prowadzi te? porte-parole Francois Truffauta m?odziutki Antione Doinel w 400 batach, a? wyl?duje... w poprawczaku.
Dzi? tak w filmie, jak i w szkole Francuzi radz? sobie ?wietnie. Zarówno w ma?ej miejscowo?ci w górach, odci?tej od ?wiata, w paradokumentalnym By? i mie?, jak i w wielkim mie?cie w Panu od muzyki, potrafi? w bezstresowy sposób zaszczepi? w dzieciach umiej?tno?? odró?niania dobra od z?a.

Szko?a to do?wiadczenie traumatyczne (dla niektórych wr?cz ?miertelne) równie? dla bohaterów S?onia Gusa van Santa, filmu, który mo?e sta? si? synonimem kinematografii pierwszego dziesi?ciolecia XXI wieku. Re?yser skupia si? tu na codzienno?ci szko?y w Columbine, która na trwale zapisa?a si? w historii nie tylko Stanów Zjednoczonych.

I znowu polityka (czytaj „historia”) i edukacja zarazem. W rozpoczynanym cyklu TEMAT: BIA?ORU? (we wrze?niu tak?e zwi?zanym ze szko??) poka?emy film dokumentalny Miros?awa Dembi?skiego Lekcja bia?oruskiego, który opowiada o absolwentach i uczniach zlikwidowanego przez w?adze Bia?oruskiego Liceum Humanistycznego, ich nauce w podziemiu i dzia?alno?ci w obronie demokracji, w tym demonstracje zwolenników opozycji z czasu wyborów prezydenckich.
Jedynie czeska kinematografia, podchodzi do tematu du?o ?agodniej, z charakterystycznym poczuciem humoru. Dyrektor tytu?owej Szko?y podstawowej Sveraka jest nieszkodliwym, a nawet poczciwym nieudacznikiem.

WITAJ SZKO?O!:
*Pa?a ze sprawowania, re?. Jean Vigo
*Czterysta batów, re?. Francois Truffaut
*Lekcja bia?oruskiego, re?. Miros?aw Dembi?ski
*By? i mie?, re?. Nicolas Philibert
*Pan od muzyki, re?. Christophe Barratier
*Zmory, re?. Wojciech Marczewski
*S?o?, re?. Gus van Sant
*Szko?a podstawowa, re?. Jan Sverak
*Ferdydurke, re?. Jerzy Skolimowski

KONSPIRACJA:
*My Cichociemni. G?osy ?yj?cych, re?. Piotr K?dzierski
*Konspiratorki, re?. Paul Meyer

poprzednia strona.